آیا سیستم‌عامل ویندوز برای دستگاه‌های امبدد قابل‌استفاده است ؟

ماجرا از اینجا شروع شد که یه دستگاه Rohde & Schwarz اومده بود شرکت و وقتی روشن کردیم دیدیم که بله ویندوز خاطره‌انگیز XP شروع کرد به بالا اومدن با اون رنگ سبز و آبی، البته این اتفاق جدیدی نیست و احتمالاً اگر تا کنون دستگاه عابربانک هنگ کرده دیده باشید، احتمالاً در پشت پرده ویندوز را در صفحه دیده باشید…
اما سؤالی که احتمالاً در ذهن شما شکل گرفته باشد این است که مگه اصلاً ویندوز امبدد هم داریم؟🤔
باید بگم که بله، محصولات Microsoft Windows Embedded/Windows IoT هنوز هم زنده هستند!
ماجرا از Windows NT Embedded (با اسم رمز Impala) در سال 1999 شروع شد. این ابزار که توسط شرکت VentureCom توسعه یافت و به مایکروسافت واگذار شد، هدفش کوچک کردن اندازه سیستم‌عامل بود.👾
بعدتر، XP Embedded (با اسم رمز Mantis) امکانات بیشتری را با ابزارهایی مثل Target Designer و Component Designer ارائه کرد که شامل حدود 12,000 بسته نرم‌افزاری مختلف بود. البته، فرایند طراحی خیلی هم ساده نبود؛ بعد از ساعت‌ها حذف بسته‌های غیر ضروری، دیپندنسی چک دوباره آن‌ها را اضافه می‌کرد!📍

برای بازار Point-of-Sale (POS)، نسخه‌ای به نام Windows Embedded POSReady 2009 وجود داشت که ویژگی‌های از پیش تعریف‌شده داشت و شبیه نسخه‌های معمولی ویندوز نصب می‌شد، اما گزینه‌های بیشتری برای سفارشی‌سازی ارائه می‌داد.✅
تمام این نسخه‌ها از هسته ویندوز معمولی استفاده می‌کردند و فقط معماری x86 را پشتیبانی می‌کردند که باعث می‌شد کاملاً با دنیای ویندوز سازگار باشند و البته مانعی هم برای ورود واقعی به دنیای امبدد بود.🚫
هم‌زمان، Windows CE برای دستگاه‌های موبایل ارائه شد که از معماری‌های x86 و Arm (و حتی در نسخه‌های خیلی اولیه، SH4) پشتیبانی می‌کرد. این نسخه‌ها مبتنی بر کد منبع بودند و ابزار توسعه آن‌ها Platform Builder نام داشت. از Windows CE 4.x به بعد، این ابزار به‌عنوان افزونه‌ای برای Visual Studio عرضه شد. البته دیگر نیازی نیست به Windows CE/Compact بپردازیم، چون آخرین نسخه آن یعنی Windows Compact 2013 در سال 2023 از رده خارج شد. اگر هنوز از این نسخه استفاده می‌کنید و نیازی به Hard Real-Time ندارید، بهتر است به Windows on Arm بروید.💻

با انتشار ویندوز 7، مایکروسافت مسیر Embedded/IoT را با نسخه‌های ماژولار مثل Windows Embedded 7 Standard (WES) ادامه داد. نسخه کامل این سیستم‌عامل، Windows 7 for Embedded Systems (FES) نام داشت. Windows Embedded Standard 7 در برنامه‌های صنعتی بسیار محبوب شد. اما برای دسترسی به این نسخه‌ها نیاز به قرارداد ویژه‌ای با مایکروسافت بود، که این روند تا به امروز تغییر نکرده است.💢
بعد از ویندوز 7، نسخه Windows Embedded Standard 8 (با اسم رمز Cassini) عرضه شد، اما ویندوز 8 در بازار صنعتی چندان موفق نبود.❌
نقطه عطف در سال 2015 و با عرضه Windows 10 IoT Enterprise رخ داد که قبلاً در مورد اون و نحوه نصبش روی رزپری پای مقاله‌ای منتشر کردیم:

🔗 مشاهده مطلب

نسخه‌های Long-Term Servicing Branch/Channel (LTSB/LTSC) که 10 سال به‌روزرسانی امنیتی دریافت می‌کنند، از همان زمان در دسترس بودند و همچنان نسخه‌های 2015، 2016، 2019 و 2021 قابل استفاده هستند.☑️
مایکروسافت با Windows 10 IoT Enterprise به نسخه‌های کاملاً نصب شونده بازگشت و نسخه‌های ماژولار یا ارزان‌تر کلاً حذف شدند. برای کاهش هزینه‌ها، مایکروسافت قیمت لایسنس‌ها را بر اساس عملکرد CPU تنظیم کرد: از Base، Entry، و Value گرفته تا High-end. مشتریان OEM می‌توانستند بین دو نوع فعال‌سازی انتخاب کنند: PKEA (کلید محصول برای هر دستگاه) یا ePKEA (یک کلید برای فعال‌سازی تا 50,000 دستگاه).

در نسخه Base، مایکروسافت اولین نسخه کامل ویندوز 10 را برای دستگاه‌های صنعتی Arm (مثل NXP i.MX8) ارائه کرد. عملکرد آن خیلی خوب نبود، اما برای برنامه‌های کوچک گزینه‌ای ارزان و کم‌مصرف به شمار می‌رفت. این نسخه حتی برنامه‌های قدیمی Windows CE را بدون نیاز به کامپایل مجدد اجرا می‌کرد!
امروز تمرکز مایکروسافت روی Windows 11 است. نسخه General Availability Channel (GAC) از ابتدای انتشار Windows 11 21H2 در دسترس کانال IoT قرار داشت. از مه 2024، اولین نسخه Windows 11 LTSC (با نام Windows 11 IoT Enterprise 2024 LTSC) منتشر شده است. این نسخه ویژگی‌هایی مثل پشتیبانی از USB 4.0 و Wi-Fi 6/7 دارد و 10 سال به‌روزرسانی امنیتی دریافت می‌کند.✅

اگر دستگاه صنعتی خاصی دارید که ویژگی‌های آن طی زمان ثابت می‌مانند، Windows 11 IoT Enterprise 2024 LTSC می‌تواند انتخاب خوبی باشد. همچنین، Windows on Arm را جدی بگیرید چرا که این موضوع در آینده تحولات زیادی خواهد داشت!💥

درحالی‌که ساختار لایسنس و قیمت‌گذاری از Windows 10 IoT Enterprise تغییر نکرده است، نسخه Windows 11 IoT Enterprise LTSC اکنون از پردازنده‌های Arm Qualcomm پشتیبانی می‌کند. پردازنده‌های صنعتی و IoT-محور Qualcomm Arm با عملکرد خیلی خوبی دارند، موتورهای قدرتمند هوش مصنوعی و مصرف انرژی کم، همراه با اکوسیستم پایدار رایانه‌های شخصی، پلتفرم Windows on Arm را به گزینه‌ای بسیار جذاب تبدیل کرده‌اند.🔥
علاوه بر ویژگی‌های جدیدی مانند پشتیبانی از USB 4.0 و Wi-Fi 6/7، مهم‌ترین قابلیت Windows 11 IoT Enterprise 2024 LTSC ارائه به‌روزرسانی‌های امنیتی به مدت 10 سال از سوی مایکروسافت است. در شرایطی که قوانین جدید امنیت سایبری در سراسر جهان در حال اجرا هستند بسیار جدی گرفته می شوند، اطمینان از پشتیبانی و نگهداری سیستم‌عامل بسیار مهم است.💯

🌐 برگرفته از:hackster