آموزش RTL‑SDR بخش سخت‌افزاری، آشنایی با دانگل، LNA و آنتن مناسب - قسمت سوم

در قسمت قبل یاد گرفتیم چطور درایور و نرم‌افزارهای لازم برای کار با دانگل RTL‑SDR را نصب کنیم. حالا وارد بخش جذاب سخت‌افزاری ماجرا می‌شویم تا بدانیم برای شروع کار، دقیقاً به چه تجهیزات فیزیکی نیاز داریم.

قطعات مورد نیاز برای شروع

برای اجرای پروژه‌های پایه‌ای SDR عملاً فقط دو قطعه لازم دارید:

• 📡دانگل RTL‑SDR (مدل‌های دارای تراشه RTL2832U + R820T2 پیشنهاد می‌شوند)
• 🔩 آنتن GSM رومیزی با طول ۲۹ یا ۳۹ سانتی‌متر

این ترکیب برای شنود فرکانس‌های FM، برنامه‌های هواپیمایی و تست‌های اولیه کاملاً کفایت می‌کند.

LNA یا تقویت‌کننده کم‌نویز چیست؟

اگر قصد دارید سیگنال‌های بسیار ضعیف‌تر مانند تصاویر ماهواره‌ای یا صدای ISS را دریافت کنید، می‌توانید یک LNA (Low Noise Amplifier) اضافه کنید. این ماژول سیگنال دریافتی را با کمترین نویز تقویت می‌کند و باعث بهبود گستره‌ی حساسیت گیرنده می‌شود.

مدلی که در ویدیو معرفی می‌شود SPF5189Z است با پوشش فرکانسی حدود ۵۰ MHz تا ۴ GHz، تغذیه ۵ ولت (از طریق Type‑C) و بهره حدود ۲۰ dB. اما برای اغلب تست‌ها، نیازی به LNA نیست.

انتخاب آنتن مناسب

انتخاب آنتن درست تأثیر مستقیمی بر کیفیت سیگنال دریافتی دارد. معمولاً آنتن‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:

• 🎯 آنتن‌های باند‑اختصاصی (Band‑Specific): برای فرکانس خاص طراحی شدند (مثل 118–136 MHz برای هواپیمایی). متأسفانه در بازار ایران نایاب و گران‌اند.
• 🌐 آنتن‌های واید باند (Wideband): پوشش فرکانسی وسیع‌تر دارند و مناسب انواع تست‌های عمومی هستند.

در شرایط فعلی، بهترین انتخاب یک آنتن GSM ارزان است که گرچه برای محدوده‌ی ۸۰۰ تا ۱۷۰۰ MHz طراحی شده، اما در فرکانس‌های پایین‌تر هم عملکرد رضایت‌بخش دارد. در ویدیو نشان داده می‌شود که حتی با همین آنتن ساده نیز می‌توان سیگنال‌های ۷۰ MHz یا باند هوایی را دریافت کرد.

برای شروع کار با RTL‑SDR به تجهیزات گران نیاز ندارید — یک دانگل، یک آنتن GSM و کنجکاوی کافی است. با همین ابزارها می‌توانید دنیای جذاب سیگنال‌های رادیویی را تجربه کنید و در قسمت‌های بعد، وارد مرحله‌ی شنود و تحلیل داده‌ها شوید.

🔙 قسمت قبل – آموزش نصب درایور و نرم‌افزار RTL‑SDR در ویندوز و لینوکس  |   🎯 قسمت بعد – تنظیمات شنود FM و تفسیر سیگنال‌ها