توصیه شده, آموزش, دوره آلتیوم دیزاینر, مقاله های سیسوگ, نرم افزار آلتیوم دیزاینر

مقدمات طراحی PCB و تعیین اندازه برد در التیوم

مقدمات طراحی PCB و تعیین اندازه برد در التیوم

در قسمت پنجم ( ورود به دنیای PCB در آلتیوم دیزاینرمدار مورد نظرمان را در محیط شماتیک طراحی کردیم و المان‌های مدار را به محیط PCB منتقل کردیم و این محیط را در دو ورژن آلتیوم 16 و 18 معرفی کردیم. در این قسمت می‌خواهیم مقدمات طراحی در محیط PCB را فراهم کنیم. با سیسوگ همراه باشید.

 

با توجه به تقاضای دوستان طراحی را با قطعات SMD پیش می‌بریم و نکات طراحی روی این قطعات پرکاربرد را بیان می‌کنیم.

دوستانی که علاقمند به استفاده از قطعات Dip هستند اصلاً نگران نباشند چون مسلماً قطعات SMD به جزئیات بیشتری در طراحی نیاز دارد و با فراگیری این جزئیات حتماً می‌توان PCB با قطعات Dip را به راحتی طراحی نمود 😉

شاید برای شما مفید باشد: راه اندازی ماژول nrf24l01

پس از انتقال المان‌ها به PCB در آلتیوم دیزاینر 18 با چنین صفحه‌ای مواجه می‌شویم:

 

محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 18

 

همان‌طور که مشاهده می‌کنید قطعات خارج از محیط صفحه طراحی قرار گرفته‌اند. اگر در زمان انتقال المان‌ها از شماتیک به PCB تیک Room را برنداشته بودیم الان اینجا کمی داستان داشتیم چون قطعات فقط در Room خودشان قرار داشتند و اجازه جابجایی خارج از آن را به ما نمی‌دادند!

 

قدم اول: مشخص کردن شکل برد (Board Shape)

در طراحی PCB لازم است بررسی کنیم که آیا قرار است برد شما در جعبه خاصی قرار بگیرد این شکل برد باید متناسب با اندازه‌های جعبه شما باشد. در غیر این‌صورت یک فضای حدودی را برای طراحی مشخص کنید.

نکته مثبت: در صورت لزوم در حین طراحی شما می‌توانید این فضا را کوچکتر یا بزرگتر کنید. در زمان عدم محدودیت برای شکل و اندازه برد، مشخص کردن این محدوده در ابتدای کار به چیدمان منظم‌تر قطعات کمک می‌کند.

بهتره یکم شلوغی صفحه کارمون را کم کنیم پس برای خلوت شدن نوار پایین می‌توان لایه‌های غیرضروری را نمایش نداد. در آلتیوم دیزاینر 16 بدین صورت است:

 

محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 16

محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 16

محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 16

محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 16

 

این روال در محیط آلتیوم دیزاینر 18 از نظر ظاهری کمی متفاوت است، که بدین ترتیب عمل می‌کنیم:

 

محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 18

محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 18

 

همان‌طور که مشاهده می‌کنید تیک لایه‌هایی که مورد نیاز نیست را برمیداریم.

خب به موضوع خودمان برگردبم:

برای Board Shape مراحل کار در آلتیوم 16 و آلتیوم 18 کاملاً متفاوت است که هر کدام را به صورت جداگانه توضیح می‌دهم.

تعیین اندازه برد در التیوم

در آلتیوم دیزاینر 16

در اینجا مشخص کردن Board Shape بسیار ساده است. کافیه لایه Keep-Out Layer را انتخاب کرده و به کمک Line مرز مورد نظر را رسم کنیم. سپس تمامی خطوط مرزی را انتخاب کرده و دکمه میا‌نبر “D+S+D” را فشار می‌دهیم. برای انتخاب کردن کلیه خطوط می‌توان روی یکی از خطوط لایه Keep-Out کلیک کرده و و از گزینه Similar تمامی خطوط را انتخاب نماییم. در تصاویر روال کار به صورت واضح‌ نشان داده شده است.

 

مقدمات طراحی PCB و تعیین اندازه برد در التیوم

 

سپس روی یکی از خطوط کلیک راست کرده و گزینه Find Similar Objects را انتخاب کنید.

 

محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 16

 

 

 

محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 16

سپس کلید میانبر”D+S+D” را فشار می‌دهیم. تا Board Shape تنها نواحی انتخاب شده را در نطر بگیرد. و یا میتوان به جای استفاده از کلید میانبر به طور مستقیم از گزینه Design –> Board Shape —> Define from Selected Objects استفاده کرد.

 

محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 16

 

 

نکته: برای Board Shape از منحنی و دایره نیز می‌توان استفاده کرد.

 

در آلتیوم دیزاینر 18

در آلتیوم دیزاینر 18 ابزار Line برای لایه keep-Out قابل استفاده نیست. به همین منظور اگر اصرار داشته باشیم مثل آلتیوم ورژن 16 از ابزار Line برای کشیدن مرز برد استفاده کنیم باید ابتدا در لایه دیگری خطوط را بکشیم و سپس لایه خطوط را به Keep-Out Layer تغییر دهیم. که این روش هدف آلتیوم نیست. پس چه باید کرد؟

از نوار بالای صفحه Design —> Board Shape —> Create Primitives From Board Shape و یا به اختصار D+S+P رامیزنیم. به صورت زیر:

 

Board Shape در محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 18

 

 

سپس در صفحه باز شده لایه را روی گزینه Keep-Out Layer قرار دهید و اندازه پهنای خطوط را نیز مطابق نیاز خود تنظیم نمایید و سپس OK را بزنید.

 

Board Shape در محیط PCB در آلتیوم دیزاینر 18

 

دور صفحه مشکی رنگ مرز Board Shape  کشیده می‌شود که می‌توانید ابعاد آن را مطابق نیاز خود تغییر دهید. بعد از اینکه ابعاد را مطابق خواسته خود تنظیم کرده، مانند ورژن 16 آلتیوم  روی یکی از خطوط کلیک راست کرده و گزینه Find Similar Objects را انتخاب کنید.

پس از انتخاب تمام خطوط از گزینه Design –> Board Shape —> Define from Selected Objects را انتخاب کرده و یا کلید میانبر D+S+D را فشار می‌دهیم تا اندازه صفحه PCB شما برابر با اندازه Board Shape شود.

 

نکته: در هنگام استفاده از کلیدهای میانبر حتما زبان کیبورد انگلیسی باشد. 

 

خب تا اینجا شکل کلی PCB را مشخص کردیم، اما قبل از اینکه شروع به چیدمان قطعات کنیم بهتره اول یکسری قوانین را برای طراحی تنظیم کنیم.

 

قدم دوم: تنظیمات Rules در محیط PCB

تنظیم این قوانین به شما کمک میکنه تا طراحی با استاندارد مناسبتری داشته باشید. پس از دید من این تنظیمات از اهمیت بالایی برخوردار هستن و بهتره که همین ابتدای کار انجام بشه تا موقع ترک کشی و … با خطا مواجه نشین 🙄

 

بطور پیش فرض واحد اندازه‌گیری  آلتیوم mil است که می‌توانین با فشردن دکمه “Q” آن را به mm تغییر بدین و برعکس.

 

از منوی Design گزینه Rules را انتخاب نمایید (کلید میانبر D+R)  تا صفحه تنظیمات برای شما باز شود:

 

Rules در آلتیوم دیزاینر

 

Clearance

صفحه‌ای مطابق زیر برای شما باز می‌شود. به عنوان اولین تنظیم زبانه Clearance را باز می‌کنیم. تنظیمات minimum clearance در واقع حداقل فاصله بین ترک‌ها، المان‌ها، پدها و … را تعیین می‌کند. در این قسمت حداقل فاصله مورد نیاز برای طراحی را وارد می‌کنیم. به صورت پیش فرض این فاصله روی 0.254mm قرار دارد. من عموماً حداقل فاصله را 0.3mm قرار میدم مگر مواقع خاص! که در صورت لزوم می‌توانید در جدول پایین صفحه برای هر مورد Clearance متفاوتی را تنظیم کنید.

 

تنظیم Clearnce در آلتیوم دیزاینر

 

Width

برای تنظیم بعدی از زبانه Routing  زبانه Width را باز کنید. این تنظیم ضخامت ترک‌ها در هر لایه را نشان می‌دهد. Preferred Width مقداری است که شما ترجیح می‌دهید در حین کار بیشتر از این پهنا برای ترک استفاده کنید.

نکته: بهتر است Max Width را مقدار زیادی قرار دهید تا در موقع ترک کشی با ارور مواجه نشوید.

 

تنظیم Width در آلتیوم دیزاینر

 

Via

از زبانه Routing ، زبانه Routing Vias را انتخاب کنید. این قسمت از تنظیمات به دقت شرکت چاپ PCB مورد نظر شما بستگی داره. در حالت پیش فرض روی 1.27mm و قطر 0.711 قرار دارد که تقریباً تمامی دفاتر چاپ PCB این قطر را به خوبی می‌زنند ولی برای قطرهای کمتر بستگی به دقت مرکز چاپ PCB دارد.

 

تنظیم Via در آلتیوم دیزاینر

نکته:   در طراحی PCB بهتر است قطر Via Diameter تقریباً 2 برابر قطر Via Hole باید قرار گیرد.

پس از تنظیم قوانین تا این مرحله می‌توان دکمه OK را فشرد و به سراغ چیدمان قطعات رفت.

 

 

قسمت Rules در آلتیوم دیزاینر 16 صرف نظر از رنگ زمینه مشابه آلتیوم دیزاینر 18 می‌باشد.

 

 

برای چیدمان قطعات بهتر است از ورودی‌ها کار را آغاز کنیم (بهترین نقطه آغازین قسمت تغذیه است چرا که باید تمام برد را پوشش دهد). اگر همزمان با چیدمان المان‌ها ترک‌ها را نیز بکشید دید مناسبتری نسبت به فضاهای آزاد در برد پیدا خواهید کرد.

 

از آنجا که چیدمان المان‎‌ها نکات گسترده‌ای دارد به طور مفصل در قسمت هفتم ( طراحی PCB در آلتیوم دیزاینر 16 و 18 ) به این موضوع خواهیم پرداخت. با سیسوگ همراه باشید.

 

مطالب مرتبط

انتشار مطالب با ذکر نام و آدرس وب سایت سیسوگ، بلامانع است.

شما نیز میتوانید یکی از نویسندگان سیسوگ باشید.   همکاری با سیسوگ

25 دیدگاه در “مقدمات طراحی PCB و تعیین اندازه برد در التیوم

  1. Avatar for ماری ماری گفت:

    سلام وقت بخیر
    من برای یک پروژه کتابخونه ای که ساختم با این مشکل مواجهه که تو انتقال شماتیک به pcb بعضی از فوت پرینتا رو نمیشناسشه با اینکه برای همه فوت پرینتشو ساختم و به کتابخونه اد کردم
    و مشکل دیگه اینه که چندتا کانکتورم ساختم ولی وقتی کتابخونه رو کامپایل می کنم پین اخر ارور میده و این کانکتورا هم جزو همون فوت پرنتایی هست که pcb پیدا نمی کنه تو انتقال
    لطفا راهنمایی بفرمایید

  2. Avatar for عباس عباس گفت:

    واقعا ممنون بابت آموزش های مفید و زیباتون

    1. Avatar for Zeus Zeus گفت:

      متشکر از شما برای حمایت و دلگرمی ای که به ما میدهید

  3. Avatar for محمد محمد گفت:

    سلام. خسته نباشید. ممنونم از سایت خوبتون.از برد اسکن گرفتم و اونو تو نرم افزار sprint layout بار گذاری کردم. ترک ها رسم کردم و pcb کشیدم. حالا میخوام این فایل رو ببرم آلتیوم. چجوری باید این کار رو انجام بدم.

    1. Avatar for Phoenix Phoenix گفت:

      سلام و درود بر شما.

      محمد جان یه لینک در ادامه قرار می‌دم که یه نرم‌افزار را باید دانلود کنید و با استفاده از اون نرم‌افزار مشکل‌تون را حل کنید.

      ظاهرا قبلا هم یه نفر مشکل شما را داشته و با این نرم‌افزار مشکلش حل شده.

      بر روی لینک زیر کلیک کنید:

      https://www.edaboard.com/threads/how-to-convert-sprint-layout-ver-6-pcb-files-to-either-protel-99-se-or-altium.372219/

      1. Avatar for محمد محمد گفت:

        سلام میرم داخل سایت اما نمیتونم دانلود کنم. میشه لطف کنبد راهنمایی کنین

        1. Avatar for Sisoog Os Sisoog Os گفت:

          دقیقا مشکل شما کجاست چون با کلیک بر روی هر کدام از لینک ها باید بتونید دانلود کنید

  4. Avatar for محمد محمد گفت:

    خیلی خوبین شما – ممنون از تیم خوب سیسوگ

  5. Avatar for هادی هادی گفت:

    سلام. خسته نباشید. ممنون از آموزش های روان و خوبتون.
    یک سوال داشتم. منظورتون از “ترک” همون خطوط زرد رنگ روی پی سی بی هستند؟ اینا نقششون مثل همون سیم هست درسته؟ یعنی اتصال قطعات به همدیگه؟

    1. Avatar for زئوس Zeus زئوس Zeus گفت:

      سلام دوست عزیز 🙂
      عموما به هر خطی که رسم میشه ترک گفته میشه و هر خط کاربرد خاص خودش رو میتونه داشته باشه – برخی برای وصل کردن المان ها به هم و برخی برای برای مشخص کردن محدوده برد و ….
      ولی معمولا لفظ ترک به اون خط هایی گفته میشه قطعات رو به هم متصل میکنه.

  6. بازتاب: آموزش آلتیوم دیزاینر قسمت هفتم : طراحی PCB در آلتیوم دیزاینر 16 و 18 - سیسوگ - Sisoog
  7. بازتاب: آموزش آلتیوم دیزاینر قسمت هفتم : طراحی PCB در آلتیوم دیزاینر 16 و 18 - سیسوگ - Sisoog
  8. بازتاب: آموزش آلتیوم دیزاینر قسمت پنجم: ورود به دنیای PCB - سیسوگ - Sisoog
  9. Avatar for محمد محمد گفت:

    از آموزش خوب و دقیق شما بسیار سپاسگزارم.خدا قوت

    1. Avatar photo electronic girl گفت:

      سلام ممنون دوست عزیز
      پیام های شما دوستان باعث دلگرمیه?

  10. Avatar for سیاوش سیاوش گفت:

    با سلام و درود خدمت شما بزرگواران سیسوگ
    لطف کنید ادامه بدید اموزش رو بیصبرانه منتظریم
    ممنون از زحماتتون

    1. Avatar photo electronic girl گفت:

      سلام دوست عزیز
      چشم حتماااا
      ممنون از شکیبایی شما

  11. Avatar for Amir Amir گفت:

    خیلی آموزش های خوبیه لطفا ادامه بدید

    1. Avatar photo electronic girl گفت:

      سلام دوست عزیز… ممنون از لطف شما
      تا زمانی که این آموزش ها طرفداران خوبی مثل شما داره ادامه دار خواهد بود

    1. Avatar photo electronic girl گفت:

      خواهش میکنم دوست عزیز?

  12. Avatar for reza reza گفت:

    ادامه این آموزش فوق العاده رو هم لطفا بذارید،ممنون

    1. Avatar photo electronic girl گفت:

      سلام دوست عزیز… ممنون از حمایت شما
      این مجموعه آموزشی ادامه دار خواهد بود اما به دلیل اینکه همزمان با انتشار نوشته میشه ممکنه به دلایل مختلف گاهی قسمت‌های جدید با تاخیر منتشر شوند.البته سعی میکنم کمتر این اتفاق بیفته…
      ممنون از شکیبایی و همراهی شما

  13. Avatar for سیاوش سیاوش گفت:

    با سلام ودرود
    ممنون از همه عزیزانی که این آموزشها رو برای استفاده ما آماده میکنند
    سپاس فراوان

    1. Avatar photo electronic girl گفت:

      سلام
      خواهش میکنم دوست عزیز. خوشحالیم که مورد توجه شما قرار گرفته.

نظرات بسته شده است.