پرونده قطعات تقلبی الکترونیکی – قسمت دوم

تصویر شماره یک

 

تصویر شماره دو

تصویر بالا، نمای بسته‌ای از همان حفره‌ای است که با روش روکش کردن پرشده است. دقت داشته باشید که کارخانه سازنده تراشه، هیچ‌گاه حفره‌هایی را با این شکل تولید نخواهد کرد. یا کاملاً حفره یک دست و تمیز است و یا اصلاً حفره‌ای وجود ندارد. حتی اگر کمی بیشتر در تصویر بالا دقت کنید، شکل هندسی دایره ناقص است و گوشه دایره خورده شده است.

حفره های ایجاد شده توسط کارخانه، تمیز و یکپارچه هستند. اما در این تصویر، حفره قبلی با استفاده از مواد خاصی پر شده اند.

فرآیند روکش کردن در قطعات تقلبی

تولید و بسته‌بندی قطعات الکترونیک با تجهیزات دقیق، پیشرفته و کارآمد صورت می‌گیرد. ازاین‌رو قطعاتی که علائم روی آنها نقاشی شده‌اند، به‌هیچ‌عنوان قابل پذیرفتن نیست.
قطعات بالا از یک سری ساخت هستند، اما در مورد حفره‌ها نسبت به هم اختلاف زیادی دارند که حاکی از تقلبی بودن قطعه بالایی است.

هر سه قطعه دارای نشانه‌ای بر روی خود هستند. اما تورفتگی‌های  این سه قطعه کاملاً متفاوت است. نه تنها متفاوت هستند، بلکه از الگوی خاصی نیز پیروی نمی‌کنند!

درج نام کشور سازنده

تمامی آی سی‌ها و برخی ترانزیستورها و… در محلی مشخص نام کشور سازنده را بر روی خود به‌صورت درج‌شده دارند. آی سی‌ها آن‌قدر بزرگ هستند که بتوان این علائم را بر روی آنها حک نمود، در خصوص قطعات کوچک‌تر و SMD، کدهای عددی قرار داده‌شده است که به گفته‌ی سازندگان، شامل کد پستی خاص کشور مبدأ (ZIP Code) می‌باشد. ازاین‌رو اگر در یک خرید، دو قطعه با شماره LOT یکسان، ولی کشور مبدأ متفاوت دیدید، به تقلبی بودن آن قطعه یقین حاصل کنید.

در تصویر بالا، تراشه‌ی سمت چپ اصلی می‌باشد و کشور مبداء “فیلیپین” به خوبی قابل مشاهده است و عمق این علامت مهر مانند، صاف و صیقلی است.
تصویر سمت راست یک تراشه‌ی تقلبی است که به علت عملیات روکش سیاه، حروف ناخوانا و مخدوش شده‌اند، از این رو توجه به بافت روی تراشه از اهمیت ویژه ایی برخوردار است.

در تصویر بالا نیز، مدارات مجتمع شماره LOT یکسان دارند ولی کشور سازنده متفاوت است.

بافت قطعه

قطعات الکترونیکی معمولاً با ترکیب شیشه و پلاستیک ساخته می‌شوند. حفره‌ها، همان طور که در تصویر قبلی نیز مشاهده کردید اغلب بسیار صاف هستند. تولید کنندگان قطعات تقلبی، مخلوط بسیار خوبی برای ایجاد یک سطح بسیار مشابه در بالای سطح اصلی قطعه فراهم می‌کنند. با چشم غیر مسلح تقریباً غیر ممکن است تفاوت بین سطح اصلی و سطح جعلی را تعیین کنید. با نگاهی دقیق از طریق ذره بین، نشانه‌های زیادی وجود دارد که می‌تواند به شما در تعیین صحت یک قطعه کمک کند.

شاید کشف این موضوع از طریق تصویر کمی سخت باشد. اما با استفاده از یک ذره‌بین، تفاوت بین یک قطعه تقلبی و معتبر به‌راحتی پیدا خواهد شد. سطح یک تراشه اصلی، یک دست‌تر است. زیرا وجود شیشه در مخلوط باعث می‌شود که قله و دره‌های تیز کم‌تری داشته باشد. درحالی‌که وقتی‌که با مواد رنگی، ترکیب‌شده باشد قله‌ها و دره‌ها نمایان می‌شوند. مثل‌اینکه یک لایه رنگی را با سنباده پاک‌کرده باشند. این تصویر و توضیحات مربوط، برای هر قطعه‌ای صحیح نیست، اما اکثریت از این قانون تبعیت می‌کنند. البته برخی از قطعات اصلی هم وجود دارند که سطح صافی دارند، اما در ترکیبشان از پلاستیک استفاده‌نشده است.

در این تصویر مهر کشور سازنده را با مهر کشوری دیگر جابجا کرده‌اند:

توجه: تو رفتگی‌های قطعات باید تمیز باشند، هرگونه اثر از مواد اضافی، نشانه قطعه تقلبی است.

در نمونه‌های بیشتری که در زیر می‌بینید، می‌توانید تفاوت بین یک سطح اصلی و یک جعلی را بهتر درک کنید. درخشش در سطح اصلی به ما می‌گوید که به‌احتمال‌زیاد، خطایی وجود دارد. جنس شیشه خوب و پلاستیکی که در قالب‌ها استفاده می‌شود، مثل این قسمت درخشان نیست.

یکی از نکات مهم دیگر این است که وارسی قطعات را با چشم مسلح انجام ندهید و هرگز به قوه‌ی بینایی خوداتکا نکنید.

خطایی که باعث ایجاد این دایره شده‌اند قابل‌مشاهده است و بافت داخل دایره هم صاف و هم مشابه با بقیه بخش نیست.

در شکل بالا به دلیل عملیات روکش کردن، اختلاف در بافت قطعه به خوبی واضح است. این عکس از لبه‌ی قطعه گرفته‌شده است. اگر دقت کنید، قسمت بالایی آن براق است، اما قسمت پایین کدر است. تولیدکنندگان اصلی، جیپ‌های سیلیکونی را با قالب‌های دقیق و مرتب قالب‌گیری و بسته‌بندی می‌کنند. پس نباید قسمتی از آن کدر و قسمتی دیگر روشن باشد. تولیدکنندگان قطعات تقلبی روی آن را براق‌تر می‌کنند تا در هنگام فروش نظر خریدار را جلب نماید.

در دو تصویر فوق، بر روی خطوط جهت‌دار ناشی از سنباده توجه کنید. قطعاتی که مستقیماً از قالب خارج می‌شوند، نباید هیچ ساییدگی و یا علائم جهت‌داری داشته باشند. این نوع علائم زمانی ایجاد می‌شود که متقلبین می‌خواهند تراشه را سمباده بزنند. این علائم به آن‌ها کمک می‌کند تا جهت سمباده زدن را مشخص کنند. در این مورد هم، باز باید یک ذره‌بین داشته باشید تا این نوع ناسازگاری‌ها را ببینید و با چشم انسان قابل‌مشاهده نیست.

در تصویر بالا، شیب و زاویه‌ی غیرعادی و غیریکنواخت توسط سنباده زن ایجادشده است. این‌یک نمونه‌ی جالب از تقلب است.
توجه کنید که بافتی بسیار براق و شبیه به پوست پرتقال، چندان عادی نیست.

این مورد کار ما راکمی ساده‌تر کرد! ما تصمیم داشتیم که روکش سیاه‌رنگ را از بین ببریم و این لوگوی Altera را در زیر مارک Cypress پیدا کردیم!

شستشو با حلال‌های قوی (همچون استون)

تراشه زیر مدتی در محلول استون قرار گرفت. پس از شسته شدن، اما بافت روی تراشه، هیچ تغییری نکرد. زیرا این تراشه اصلی می‌باشد. اما در مثال بعدی، تراشه تقلبی تغییر شکل می‌دهد.

قبل از عملیات:

بعد از عملیات:

قسمت دوم گزارش سیسوگ در اینجا به‌پایان رسید. امیدوارم این گزارش برای شما مفید و جالب بوده باشد. با قسمت بعدی این ماجرا نیز همراه ما باشید. نظرات و پیشنهادهای شما باعث کامل‌تر شدن این گزارش می‌شود.

منبع