آموزش طراحی مدار چاپی pcb با نرم افزار altium designer | قسمت هفتم

در قسمت ششم (طراحی PCB و تعیین اندازه برد در آلتیوم) مقدمات طراحی PCB از جمله کشیدن Keep-Out Layer  و تنظیمات Rules در دو ورژن آلتیوم 16 و 18 را فراهم کردیم. در این قسمت می‌خواهیم به روند چیدمان المان‌ها و بیان نکات کاربردی در محیط PCB و ترک‌کشی (Track) بپردازیم. با سیسوگ همراه باشید.

چیدمان المان‌ها در محیط PCB:

اگر به دلیل شرایط جعبه، یکسری المان‌ها باید منحصراً در جای مشخصی قرار بگیرند در ابتدا آن المان‌ها را جای‌گذاری می‌کنیم و براساس فضای باقی مانده دیگر المان‌ها را قرار می‌دهیم. مانند نمونه زیر:

اگر برد شما دارای محدودیت‌های خاصی برای چیدمان المان‎ها نیست، بهتر است چیدمان را از قسمت ورودی یا تغذیه برد شروع کنیم و مرحله به مرحله پیش برویم. مثلا در نمونه زیر تغذیه از طریق جک تغذیه وارد مدار می‌شود. پس ابتدا جک تغذیه را قرار داده و سپس قسمت تغذیه و رگولاتور مدار را جای‌گذاری می‌کنیم.

مطمئناً الآن بعضی از دوستان تازه کار دچار سردرگمی می‌شوند که از کجا باید چنین چیزی را بدانیم. این مسأله کمی نیاز به تجربه دارد اما مسلماً یک برد شلوغ را نمی‌توان به صورت تک لایه و در ابعاد کوچک طراحی کرد 😀 نگران نباشید با طراحی چندتا برد قلقش دستتون میاد 😉

 برد تک لایه:

اگر شما قصد دارید بردتان را به صورت تک لایه طراحی نمایید برای قطعات Dip دقت نمایید که این قطعات در لایه Top قرار گیرند و سپس تمامی ترک‌ها در لایه Bottom کشیده شود که در اثر mirror شدن برد دچار مشکل نشوید.

لایه TOP

لایه زیر در PCB

نمایش 3D:

با فشردن کلید 3 کیبورد می‌توانید نمایشی 3 بعدی از طراحی خود داشته باشید که با فشردن کلیدهای V+B می‌توانید لایه پشتی را ببینید.

با فشردن کلید 2 به حالت 2 بعدی برمیگردید و در این وضعیت کلیدهای V+B برد را Mirror می‌کند.

خطوط راهنما:

در محیط PCB توسط نرم‌افزار آلتیوم دیزاینر یکسری خطوط نازک بین المان‌ها کشید شده که به آن “خطوط راهنما” می‌گویند و ارتباط بین المان‌ها را مشخص می‌کند که به چیدمان و ترک‌کشی کمک بسیاری می‌کند.

برد چندلایه:

من در اینجا قصد دارم برد را دولایه بکشم تا نکات طراحی بردهای چندلایه‌ را بیان کنم. همان‌طور که در نوار پایین صفحه دیده می‌شود المان و ترک‌های موجود در لایه Top با رنگ قرمز و المان و ترک‌های موجود در لایه Bottom با رنگ آبی مشخص می‌شوند. شما می توانید برای طراحی برد چند لایه با آلتیوم نیز به قسمت 16 مراجعه کنید.

تغییر لایه در آلتیوم دیزاینر:

برای تغییر لایه المان می‌توانید روی آن دبل کلیک کرده و در صفحه باز شده زبانه مربوط به Layer را باز کرده و لایه مورد نظر را انتخاب می‌کنیم. و یا با کلیک چپ موس روی آن نگه داشته و کلید L را فشار دهید.

تغییر لایه در آلتیوم دیزاینر 16

خب قرار بود از قسمت تغذیه برد شروع کنیم. به کمک خطوط راهنما المان‌های مرتبط را در نزدیکترین فاصله نسبت به هم و در لایه مناسب  قرار می‌دهیم.

برای چیدمان و ترک‌کشی دو راه پیش‌رو داریم: یکی اینکه ابتدا قطعات را بچینیم و سپس ترک‌ها را رسم کنیم و دیگری اینکه در حین چیدمان ترک‌های مربوط به هر المان را رسم کنیم. شخصاً ترکیب این دو را همزمان انجام میدم! به این صورت که المان‌های مرتبط را کنار هم قرار میدم و ترک‌های آن‌ها را وصل می‌کنیم و بعد به سراغ دیگر المان‌ها میروم. اینجوری بهتر میتونین فضای PCB را مدیریت کنین و با چالش‎های کمتری برای فضای مورد نیاز ترک‌ها روبرو می‌شوید. 😎

ترک کشی:

پس از چیدمان ابتدایی المان‌ها (در حین طراحی گاهی لازم میشه جای المان‌ها را تغییر داد) از نوار بالای صفحه روی (Interactively Route Connections(Cltrl+W میزنیم و پایه‌های مورد نظر را به هم وصل می‌کنیم.

ترک کشی در آلتیوم دیزاینر 18

ترک کشی در آلتیوم دیزاینر 16

در حین ترک‌کشی با کلید “L” می‎‌توانید لایه ترک را تغییر دهید.

Via:

گاهی در زمان ترک‌کشی در محیط PCB لازم میشه که لایه ترک را تغییر دهید، برای ارتباط بین ترک در دو لایه مختلف باید از Via استفاده کرد که با فشردن کلید 2 در حین ترک‌کشی (زمانی که ترک شما فعال است) می‌توانید Via بزنید.

می‌توانید از نوار ابزار بالای صفحه نیز Via را انتخاب  کنید و روی ترک مورد نظر قرار دهید.

Via در آلتیوم دیزاینر 18

Via در آلتیوم دیزاینر 16

در حین ترک‌کشی می‌توانید تنظیمات مربوط به پهنای ترک و اندازه Via ،لایه قرارگیری آن‌ها و … را تغییر دهید. بدین صورت که در محیط PCB زمانی‌که ترک فعال است (در حین کشدن ترک) کلید Tab را روی کیبورد فشار دهید و تنظیمات را تغییر دهید. و پس از آن آلتیوم را از حالت Pause خارج کنید.

تنظیمات ترک در آلتیوم دیزاینر 18

تنظیمات ترک در آلتیوم دیزاینر 16

به همین ترتیب ترک‌کشی و چیدمان قطعات را ادامه می‌دهیم. تا تمامی المان‌ها در جای مناسب قرار گیرند و ترک‌کشی شوند.

در قسمت هشتم ( ابزار های محیط PCB در آلتیوم دیزاینر ) آموزش آلتیوم دیزاینر به ادامه نکات مربوط به طراحی PCB می‌پردازیم. با سیسوگ همراه باشید.